Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

ΜΠΕΧΑΣ - BAHAEDIN RAMHI BEDIZ - Ο ΤΟΥΡΚΟΚΡΗΤΙΚΟΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ






 


 .    


ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Bahaettin Rahmi Bediz
 Ο R. Behaeddin ήταν ο πρώτος επαγγελματίας Τούρκος στην εθνικότητα φωτογράφος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στο Ηράκλειο είχε το φωτογραφείο του, αλλά περιέτρεχε όλη την Κρήτη φωτογραφίζοντας με υποδειγματική επαγγελματική ευσυνειδησία εκδηλώσεις, γεγονότα, πρόσωπα και τοπία. Δεν έκανε εξαιρέσεις υπαγορευμένες από την τούρκικη καταγωγή του, γι αυτό και η Κρήτη του οφείλει πολλά γιατί με τον φακό του απαθανάτισε την ιστορία και λαογραφία της στις αρχές του 20ου αιώνα. Μετά από τον Π. Διαμαντόπουλο είναι ο σημαντικότερος φωτογράφος που έδρασε στο νησί. Εγκατέλειψε την Κρήτη το 1910, συνεχίζοντας την φωτογραφική του πορεία στην Τουρκία.Σήμερα σώζεται μεγάλο μέρος του έργου του. Αμέτρητες φωτογραφίες, γυάλινες πλάκες, χιλιάδες καρτ ποστάλ ασπρόμαυρα και επιχρωματισμένα, αλλά και μια σειρά από τα αριθμημένα καρτ ποστάλ, βρίσκονται στην κατοχή συλλεκτών. Πρόσφατα  κυκλοφόρησε στην Τουρκία το βιβλίο «Girit’ten Istanbul’a- Bahaettin Rahmi Bediz» από τον Σεγίτ Αλί Ακ, αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του Μπεχαεντίν, ενώ το εξώφυλλο της έκδοσης φιλοξενεί μια φωτογραφία του από το ενετικό λιμάνι του Ηρακλείου.
Πέρα από την καλλιτεχνική αξία των φωτογραφιών του - αφού μια ματιά είναι αρκετή για να καταλάβει κανείς πως ο Μπεχάς, όπως τον φώναζαν τότε οι Κρητικοί, είχε το «μάτι» και το ταλέντο - εξίσου σημαντική είναι και η ιστορική τους αξία. Μέσα από τις φωτογραφίες και τα καρτ –ποστάλ έρχονται μυρωδιές από το Ηράκλειο των αρχών του 20ου αιώνα. Απεικονίζονται γνωστά μέρη, όπως η πλατεία της νομαρχίας, δρόμοι, καταστήματα, πρόσωπα, αρχαιολογικά μνημεία, φορεσιές, ήθη και έθιμα που μαρτυρούν τις συνήθειες εκείνης της εποχής.

Ο δρόμος ζωής του Bahaettin Rahmi Bediz

1875 Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη

1887 Τελείωσε το Δημοτικό στα Χανιά της Κρήτης

1889 Τελείωσε το Γυμνάσιο Semsu’l Maarif της Πόλης

1895 Πήρε το δίπλωμά του από το Λύκειο Galatasaray της Πόλης, αποφοιτώντας από την Πέμπτη τάξη

1896 Ήταν βουλευτής την περίοδο που η Κρήτη απομακρυνόταν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία

1896-1909 Ασκώντας το εμπόριο και την τέχνη της Φωτογραφίας στο Ηράκλειο Κρήτης κατάφερε να γίνει διάσημος

1910-1926 Στην Κωνσταντινούπολη ασχολήθηκε με την καλλιτεχνική φωτογραφία και με την εισαγωγή ειδών φωτογραφίας. Συμμετείχε στο Κοινοβούλιο

1927-1936 Συνέχισε να ασχολείται με φωτογραφία

στη Σμύρνη. Φωτογράφισε τα μουσεία της. Συμμετείχε στις αρχαιολογικές ανασκαφές της περιοχής

1936-1937 Δούλεψε ως επόπτης στον εκδοτικό οίκο Ulus στην Άγκυρα

1937- Νοέμβριος του 1946 Δούλεψε σαν διευθυντής του φωτογραφικού ατελιέ του Τουρκικού Ιστορικού Ιδρύματος στην Άγκυρα

15 Νοεμβρίου του 1946-28 Απριλίου του 1948 Υπήρξε διευθυντής του συνδέσμου Καλλιτεχνικής Φωτογραφίας της Άγκυρας

1948 Διηύθυνε τα ορυχεία (?) λιγνίτη που του άφησε η οικογένειά του στην περιοχή Koskdere του Αϊδινίου

26 Δεκεμβρίου του 1951 Απεβίωσε στην Κωνσταντινούπολη


Η λεζάντα των καρτ ποστάλ και  το βιβλίο αφιέρωμα στον Bahaettin Rahmi Bediz 
στην 
Τουρκία με φόντο το ενετικό λιμάνι του Ηρακλείου

       ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ Bahaettin 

Παρέλαση Άγγλων στο Ηράκλειο

Άποψη του Ηρακλείου

Μονή Αγίου Γεωργίου Απανωσήφη
Παρέλαση Άγγλων προς τιμή του Διοικητή της Κρήτης Α. Ζαίμη
Η Κρητική Πολιτοφυλακή γυμναζόμενη υπο Ελλήνων αξιωματικών
Η Νομαρχία Ηρακλείου.
Λιμάνι του Ηρακλείου και ο Κούλες
Το λιμάνι του Ηρακλείου
Δρόμος στο Ηράκλειο
Λύκειον ο Κοραής εν Ηράκλειω Κρήτης
Η Κρητική Πολιτοφυλακή γυμναζόμενη υπο Ελλήνων αξιοματικών
Η άφιξη της 3ης Βασιλικής Αγγλικής Στρατιάς- Κρήτη, 24-26 Φεβρουαρίου 1908
Άποψη του Ηρακλείου - Άγιος Μηνάς
Δρόμος στο Ηράκλειο
Μαθηταί γυμναζόμενοι εν τω γυμναστήριο Ηρακλείου
Αψίς επί τη αφίξει του Πρίγκηπος Γεωργίου εν Ηράκλειο, 1902
Ο Ηγεμών Κρήτης Γεώργιος και η Πριγκήπισσα Μαρία, αναγνώσκων προκήρυξιν προς τον λαόν εκ του εξώστου των Ανακτόρων
Η Κρητική Πολιτοφυλακή


Η άφιξη του Γενικού Αρχηγού της Λεγεώνας της Τιμής στο Ηράκλειο

Ηράκλειο-Λιμάνι
Ηράκλειο-Λιμάνι


Η τελετή της Αναστάσεως στο Ηράκλειο, 1904
Λιοντάρια - Κρήνη Μοροζίνη
Χανιώπορτα
Ο Άγιος Μύρων
Παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά στη Μεσσαρά
Ηράκλειο
Τα λιοντάριαμε την προσθήκη μαρμάρινων κιόνων από τους Οθωμανούς 
Νεαροί κρητικοί στο Ηράκλειο
Κουλουρτζής στο Ηράκλειο


Αγροτικές εργασίες Καστέλι  Πεδιάδος

Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2011

Τσι τρεις του Νοεμπριού και τσ' εικοστρείς τ' Απρίλη, πανηγυράκι γίνεται στ' Άι-Γιωργιού τη χάρη...


Άγιε μου Γιώργη, μεθυστή
βλόγησε τη σοδειά μου
φάε και πιές και σίμωσε
και φύλα τα παιδιά μου

Μα γω κρασί δεν έπινα.
Εγώ το κοινωνούσα.
Και εδά μεθώ και χαίρομαι
κι όλο θα το βλογούσα,

αρκεί να μου το τάξετε
σε τούτη δω τη σχόλη
πως κάθε χρόνο θα 'ρχεστε
να μου το φέρνετ' όλοι.


Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βενεράτου "ΑΠΟΛΛΩΝ", στην προσπάθεια του για αναβίωση παραδοσιακών εθίμων, τιμώντας την γιορτή του Αϊ Γιώργη του Μεθυστή διοργάνωσε,  για τρίτη συνεχόμενη  χρονιά, διαγωνισμό γευσιγνωσίας σπιτικού κρασιού το Σάββατο 05/11/2011. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν και βραβεύτηκαν ερασιτέχνες παραγωγοί κρασιού από την περιοχή της Παλιανής, ακολούθησε διασκέδαση με παραδοσιακά εδέσματα που πρόσφερε ο Πολιτιστικός σύλλογος.

Το έθιμο του Άι Γιώργη και το άνοιγμα των κρασιών
Μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το κρασί ο Άγιος Γεώργιος που στις τρεις Νοεμβρίου τιμάται η ανάμνηση της κατάθεσης των λειψάνων του στο ναό του στην Παλαιστίνη, ωστόσο η συνήθεια να ανοίγουν εκείνη τη μέρα τα βαρέλια τον κατέστησε… μεθυστή και με το όνομα αυτό καταγράφεται στο ελληνικό λαϊκό εορτολόγιο. Το άνοιγμα του βαρελιού με το καινούργιο κρασί ήταν πάντα μια σπουδαία γιορτή, γνωστή από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Στην αρχαία Αθήνα τα Πιθοίγεια, το άνοιγμα των πιθαριών με το καινούργιο κρασί ήταν εντεταγμένα στην επίσημη εορτή των Ανθεστηρίων, στις αρχές της Άνοιξης, Κατά την ημέρα των Πιθοιγείων οι Αθηναίοι έκαναν σπονδές έξω από το ιερό του Διονύσου. Έριχναν δηλαδή λίγο κρασί στη γη. Επέστρεφαν «τα σα εκ των σων», το δώρημα του Διονύσου.. Ήταν και τότε μέρα χαράς, γιορτής και άκρατης οινοποσίας. Την άλλη μέρα συνέχιζαν. Και πάλι με οινοποσία. Και πάλι με χοές. Στη χριστιανική λατρεία το κρασί παρέμεινε συνδεδεμένο με τη θεότητα. Αλλά και με τη χαρά της ζωής. Κι ο Αι Γιώργης έγινε μεθυστής για να εκφράσει αυτήν την πανάρχαια σύνδεση του οίνου με το ιερό και το θείον. Ο Άγιος Γεώργιος του Νοεμβρίου είναι αγροτικός άγιος και κυρίως αμπελουργικός. Στη γιορτή του θα δει στάμνες γεμάτες κρασί με δίχρωμα φύλλα , κιτρινοπράσινα λόγω της εποχής. Θα δει τους αμπελουργούς να γιορτάζουν και να προσφέρουν τις νενομισμένες απαρχές στον Άγιο τους.
Στάμνες με κρασί στο ναό
του Αγίου Γεωργίου στη Γέργερη.
ανήμερα της γιορτής
.
Σε όλη σχεδόν την κεντρική νότια Κρήτη ο εορτασμός του Αγίου Γεωργίου άρχιζε στις 2 Νοεμβρίου. Το απόγευμα οι παραγωγοί κρασιού φρόντιζαν να πάνε στους ναούς κρατώντας στάμνες με το καινούργιο κρασί. Άλλοι θα προτιμήσουν να πάνε την επόμενη, Το έθιμο να ανοίγουν τα βαρέλια στις 3 Νοεμβρίου είναι σχεδόν πανελλήνιο. Στην Κρήτη η διαδικασία αυτή έπαιρνε παλαιότερα πανηγυρικό χαρακτήρα. Από το πρωί σχηματίζονταν παρέες «δοκιμάσουν», άλλοι από τους οποίους είχαν γνώσεις και άποψη για την ποιότητα του κρασιού και άλλοι επεδίωκαν να ζήσουν την ιδιαιτερότητα της ημέρας. Στα αμπελουργικά χωριά όλα τα σπίτια ήταν ανοιχτά και είχαν ετοιμάσει ειδικά μεζεδάκια για τους επισκέπτες τους. Συχνά φρόντιζαν να υπάρχει λυράρης στην παρέα, οπότε η διαδικασία της γευστικής δοκιμής υποχωρούσε.
Η μεγάλη γιορτή του Νοεμβρίου και κυρίως το ανοιγμάτων βαρελιών υποχώρησε εντελώς μετά τη δεκαετία του 1960. Ωστόσο η τάση «επιστροφής» που παρατηρήθηκε εντονότερα τις επόμενες δεκαετίες επέβαλε τις «αναβιώσεις» των σχετικών εθίμων σε πολλές περιοχές του νησιού.
Στην Πόμπια συνηθίζουν να διακοσμούν τα εορταστικά ψωμιά τυ Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή με σταφύλια
Αν και οι αναβιώσεις περιέχουν έντονα το στοιχείο του φολκλορισμού εν τούτοις το πανηγύρι της 3ης Νοεμβρίου δημιουργεί σε χωριά όπου τιμάται ως πολιούχος ο Άγιος Γεώργιος ένα κλίμα που αποδυναμώνει και θέτει το φολκορισμό στο περιθώριο.



 ΠΗΓΕΣ
 Νίκου Ψιλάκη Λαϊκες τελετουργίες στην Κρήτη, σελ. 369- 376